Wanneer verliefdheid omslaat in verslaving: dit is limerence
In dit artikel:
Yentl Spijk beschrijft limerence als een intense, onvrijwillige obsessie voor een ander: een staat waarin iemands welzijn sterk afhankelijk wordt van de aandacht of reactie van die persoon. In plaats van de lichte, wederzijdse vonk van gewone verliefdheid, kenmerkt limerence zich door aanhoudende, allesomvattende gedachten, een krachtig verlangen naar emotionele wederkerigheid en het onvermogen om los te laten. Dit kan zo ver gaan dat werk, gezin en slaap eronder lijden — limerence functioneert als een vorm van verslaving.
Belangrijke verschillen met normale verliefdheid zijn het geïdealiseerde beeld van de ander, stemmingsschommelingen die afhangen van signalen van die persoon, en moeilijkheid om de relatie te beëindigen. Vaak ontstaat limerence wanneer de ander niet volledig beschikbaar is of gemengde signalen geeft; onvoorspelbare beloningen (intermittent reinforcement) versterken de cyclus van hoop en teleurstelling. Ook eerdere ervaringen zoals verwaarlozing, verlating, trauma of PTSS vergroten de kans dat iemand limerent wordt.
Herkenning van de signalen is cruciaal. Wie zichzelf herkent in deze patronen kan baat hebben bij professionele hulp, grensstelling en strategieën om afhankelijkheid en obsessieve gedachten te doorbreken.