Terwijl jij onder narcose bent, voeren studenten soms vaginaal of rectaal onderzoek uit

In dit artikel:

Onderzoeksprogramma Argos vroeg 151 geneeskundestudenten en jonge artsen naar hun ervaringen met zogenaamde leertouchers: inwendige vaginale of rectale onderzoeken uitgevoerd om te oefenen. Meer dan dertig van hen gaven aan zo’n leertoucher te hebben meegemaakt of zelf uitgevoerd terwijl ze niet zeker wisten of de patiënt daarvoor had ingestemd; tien respondenten zeiden zeker te weten dat er geen toestemming was gevraagd. Deze onderzoeken vonden plaats terwijl patiënten onder narcose waren en werden gedaan om ervaring op te doen, op aanwijzing van een behandelend arts, niet om de zorg van die patiënt te verbeteren.

Volgens de Nederlandse wet is een toucher zonder uitdrukkelijke toestemming verboden. De Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie benadrukt dat een vaginale leertoucher nooit zonder voorafgaande instemming mag plaatsvinden en spreekt zich nadrukkelijk tegen dergelijke praktijken uit. Enkele respondenten beschreven dat gynaecologen coassistenten aanmoedigden te oefenen en dat soms pas werd opgemerkt dat er geen toestemming was gegeven, terwijl het oefenen al aan de gang was.

Argos plaatst de uitkomsten in internationaal perspectief: vergelijkbare schandalen en onderzoeken in de VS en een rapport uit Frankrijk (2015) toonden eerder aan dat leertouchers zonder toestemming ook daar vaker voorkwamen dan gedacht. De bevindingen geven aanleiding tot vragen over toezicht, onderwijspraktijken en het naleven van informed consent bij operaties en verloskundige zorg.