Libelle Legt Uit: waarom heet Prinsjesdag eigenlijk Prinsjesdag?
In dit artikel:
Prinsjesdag is de officiële opening van het parlementaire jaar in Nederland, wanneer de troonrede door de koning(in) — of namens hem/haar — wordt voorgelezen. De naam verwijst niet naar hedendaagse prinsen, maar heeft historische wortels: in de 17e eeuw werden op vergelijkbare feestdagen verjaardagen van leden van de stadhouderlijke familie (de “prinsen”) gevierd. In de 18e eeuw viel een vergelijkbare viering rond 8 maart samen met de verjaardag van prins-stadhouder Willem V en met de politieke ‘prinsgezindheid’.
De moderne vorm ontstond op 2 mei 1814 toen de koning een persoonlijke toespraak hield; vanaf 1848 begon de ministerraad de tekst te schrijven en kreeg de toespraak het karakter van de huidige troonrede. In 1930 werd Prinsjesdag wettelijk vastgelegd op de derde dinsdag van september. Naast de rituelen rondom de troonrede zijn publiek vooral de hoedjes van aanwezigen en de jurken van koningin Máxima een opvallend onderdeel van de dag.