Kan Ozempic echt blindheid veroorzaken? Dit zeggen experts er nu over en dit is er aan de hand
In dit artikel:
GLP‑1-medicijnen zoals semaglutide (ingrediënt in Ozempic en Wegovy) krijgen steeds meer aandacht vanwege een zeldzame maar ernstige oogcomplicatie: niet‑arterieel anterieur ischemisch oogzenuwlijden (NAION), een plotseling optredende vorm van gezichtsverlies die kan leiden tot permanente schade. NAION wordt vermoedelijk veroorzaakt door verminderde bloedtoevoer naar de kop van de oogzenuw en komt vooral voor bij mensen met diabetes, hoge bloeddruk of slaapapneu.
Onderzoekers en oogartsen publiceerden de afgelopen jaren meerdere studies die een verband tussen semaglutide en NAION onderzoeken. Een JAMA Ophthalmology‑analyse (Mass Eye and Ear, patiënten behandeld tussen december 2017 en november 2023; >17.000 dossiers) vond een hoger aandeel NAION‑gevallen bij mensen die semaglutide gebruikten: in die dataset ontwikkelde 11% van de diabetespatiënten op semaglutide NAION versus 3% bij diabetespatiënten die andere middelen kregen. Een grotere studie uit februari 2025 (analyse van 37,1 miljoen volwassenen met type 2‑diabetes in 14 Amerikaanse databases) stelde dat er bewijs is voor een verband, maar dat het risico kleiner is dan eerder gerapporteerd en meer onderzoek nodig blijft. Een JAMA Network Open‑studie van augustus 2025 vergeleek 159.000 mensen met diabetes die semaglutide of tirzepatide namen: 35 personen (0,04%) ontwikkelden NAION versus 19 personen (0,02%) in de controlegroep — een klein, maar waarneembaar verschil.
Artsen benadrukken belangrijke nuancepunten. Ten eerste tonen deze onderzoeken associaties aan; er is nog geen bewijs voor een direct oorzakelijk verband tussen semaglutide en NAION. Ten tweede kunnen biases de uitkomsten beïnvloeden: gespecialiseerde centra zoals Mass Eye and Ear zien relatief meer ernstige ooggevallen, en patiënten die semaglutide voorgeschreven krijgen zijn mogelijk al zwaarder ziek (ernstigere diabetes, hogere prevalentie van hypertensie en slaapapneu), wat op zichzelf het NAION‑risico verhoogt. Daardoor is het moeilijk vast te stellen of de medicatie zelf verantwoordelijk is voor de verhoogde aantallen.
De meeste oogartsen en chirurgisch neuro‑oftalmologen noemen NAION een zeldzame en ongebruikelijke bijwerking; de meerderheid van gebruikers ervaart deze complicatie niet. Ook is onduidelijk of de bevindingen ook gelden voor niet‑diabetische mensen die semaglutide gebruiken voor gewichtsverlies, omdat veel studies zich op diabetespatiënten richtten. Intussen zijn er meer dan 2.100 rechtszaken ingediend tegen fabrikant Novo Nordisk in verband met NAION.
Conclusie voor patiënten: de huidige data rechtvaardigen geen paniek, maar wakkeren wel de behoefte aan vervolgonderzoek aan. Artsen adviseren alertheid — vooral bij mensen met bestaande risicofactoren — en het belang van regelmatige oogcontroles, met name voor mensen met diabetes.