De stilte na Rosalía's 'LUX': waarom ik helemaal sprakeloos de zaal uitliep

zondag, 9 november 2025 (11:40) - ELLE Nederland

In dit artikel:

Op 5 november 2025 woonde de recensent een volledige luisterervaring bij van Rosalía’s vierde album LUX in de Sala Oval van het Museu d'Art Nacional de Catalunya in Barcelona. De setting was theatrale kunst: Rosalía lag stil in een wit gewaad onder fel licht, teksten werden in het Spaans (en vertaald in dertien talen) geprojecteerd en het London Symphony Orchestra verzorgde de muzikale omlijsting. Binnen luttele momenten raakte de muziek de schrijver zo diep dat hij emotioneel werd; het concert eindigde niet met kleine onderbrekingen maar met een oorverdovend applaus na het stuk Berghain.

LUX (Latijn voor ‘licht’) presenteert zich als een bewust tegengif voor wat de auteur noemt “AI-pop”: snelle, algorithmisch aangestuurde hits die massa’s content produceren maar weinig diepgang of menselijkheid bieden. Rosalía maakt hier nadrukkelijk kunst van ambacht: ze trok zich een jaar terug om onophoudelijk te lezen en schrijven, werkte nauw met vertalers om precies te formuleren wat ze bedoelde in dertien talen, leerde aria’s te schrijven en partituren te noteren, en nam het album uiteindelijk in drie dagen op. Het resultaat is een opzettelijk doorgewerkte, orkestrale artpop die gevoel, nieuwsgierigheid en toewijding boven kwantiteit plaatst.

Het album is volgens de auteur tegelijk manifest en viering — een pleidooi voor creativiteit die menselijkheid terugbrengt in een tijd van digitale vervlakking en emotionele vervreemding. LUX zoekt geen virale hook; het verlangt dat luisteraars tijd nemen, aandacht geven en voelen. De precisie en de inzet van echte musici en instrumenten moeten, zo betoogt de recensent, weerbaar maken tegen nihilisme en passiviteit die samenwerken met de snelheid van online consumptie.

De schrijver plaatst Rosalía’s stap in een bredere beweging van artiesten die creatief risico nemen en daardoor artistieke authenticiteit opleveren — voorbeelden die hij noemt zijn Charli XCX’s BRAT, Beyoncé’s Cowboy Carter en Chappell Roan’s The Rise and Fall of a Midwest Princess. Tegelijk waarschuwt hij dat die vrijheid vaak een luxe is: alleen wie financiële ruimte heeft kan zulke keuzes maken zonder direct commerciële klappen te incasseren. Daarom roept hij platenlabels en de industrie op om te investeren in menselijk kapitaal en artiesten ruimte te geven om echt te groeien, niet louter formules te exploiteren.

De criticus voelt zich bevestigd in zijn intuïtie dat LUX een fundamentele plek in de hedendaagse popcultuur kan innemen, los van de vraag of het commercieel Motomami zal overtreffen. Zijn advies aan lezers: luister naar het album in zijn geheel, geef het de tijd en sta toe dat het je raakt — want dat is precies wat Rosalía met LUX wil terugbrengen in popmuziek: echtheid, toewijding en de ervaring van iets dat werkelijk leeft.