De geheime psychologie van honden en katten: weten ze écht wat we denken?

In dit artikel:

Honden en katten lijken vaak mee te leven met hun baasjes, bijvoorbeeld door troostgedrag bij verdriet. Wetenschappers zijn verdeeld over de vraag of dit gedrag echt empathie weerspiegelt. Een recent Duits onderzoek stelt dat honden waarschijnlijk niet tot empathie of sympathie in staat zijn, waarbij hun ‘zorgzaamheid’ eerder voortkomt uit nieuwsgierigheid of ‘emotionele besmetting’—het onbewust overnemen van emoties zonder begrip van de oorzaak of intentie om te helpen. Toch zijn er ook experts, zoals gedragsdeskundige Dr. Jon Bowen, die wijzen op het vrijkomen van het bindingshormoon oxytocine bij oogcontact tussen mens en dier, wat duidt op een sterke wederzijdse band.

Bij katten is duidelijk dat ze onze emoties kunnen waarnemen; ze stoppen bijvoorbeeld hun bezigheden en observeren ons wanneer onze stemming verandert, en vertonen soms stresssignalen. Of dit empathie is, is echter onduidelijk; mogelijk reageren ze simpelweg op gedragsveranderingen zonder sprake van emotioneel begrip.

Verder blijkt uit onderzoek van dr. Holly Molinaro dat honden geen schuldgevoel ervaren bij ‘foute’ acties, maar wel angst voelen als ze merken dat hun eigenaar boos is. Mensen lopen het risico hun eigen gevoelens op huisdieren te projecteren, terwijl dieren vaak andere behoeften en voorkeuren hebben dan wij denken. Zo vinden veel honden knuffelen niet altijd prettig, en accepteren katten het niet per se als ze gedragen of aangekleed worden.

Dierethica benadrukt het belang om huisdieren als unieke individuen te zien en niet alleen als honden of katten, met aandacht voor hun werkelijke behoeften. Dit vergt dat we onze interacties afstemmen op wat het dier wil in plaats van wat wij prettig vinden. Zo kan een betere relatie ontstaan die het welzijn van dieren daadwerkelijk bevordert, in plaats van dat we onze eigen emoties en verwachtingen projecteren.