1 op de 10 jongeren heeft een angststoornis: hoe ga je daarmee om?
In dit artikel:
De ADF Stichting lanceert Brain Warriors, het eerste Nederlandse platform speciaal voor jongeren met angst- of dwangklachten. Initiatiefnemer is directeur Patricia Muis (44), die zeven jaar geleden opmerkte dat de organisatie weinig aandacht had voor jongeren terwijl vaak juist in de puberteit angst- en depressieklachten ontstaan. Met subsidie van ZonMw bouwt ADF samen met het Kenniscentrum Angst en Stress bij jeugd (KAS), jeugdhulpverlener Mental Heroes en ervaringsdeskundige jongeren zelf aan een online en later ook offline community waar informatie, praktische tips en steun samenkomen.
De aanleiding is zorgwekkend: sinds 2017 stijgt het aantal jongeren met een angststoornis, een ontwikkeling die mede wordt toegeschreven aan prestatiedruk, sociale media en economische onzekerheid. Daarnaast ziet Muis dat verwijzingen naar de GGZ vaak op lange wachtlijsten stranden — soms een halfjaar tot een jaar — waardoor jongeren uitvallen op school, in isolement raken of zelfs depressieve klachten en suïcidale gedachten ontwikkelen. Brain Warriors wil die leemte deels opvangen door betrouwbare informatie te bieden, ervaringsverhalen te delen en een laagdrempelige luisterfunctie te bieden totdat gespecialiseerde hulp beschikbaar is.
Het platform wordt ontwikkeld door en voor jongeren: momenteel werken zo’n twintig jongeren tussen 12 en 25 jaar mee die zelf (gehad) last hebben van angst of dwang. Zij maken video’s, delen hun ervaringen en bieden direct contact en praktische hulp aan leeftijdsgenoten. De initiatiefnemers spreken bewust niet van ‘lotgenotencontact’, omdat deelnemers dat ouderwets vinden; het doel is juist een moderne, herkenbare community waar je ziet dat ook ogenschijnlijk zelfverzekerde jongeren worstelen met angst. Voorbeelden van inspirerende rolmodellen zijn Max, die na jaren thuiszitten nu weer voetbalt en wil studeren, en Kelsey-Jade (17) die na therapie meedeed aan een missverkiezing en nu anderen wil helpen.
Praktisch: de site brainwarriors.nl gaat in het voorjaar live; tot die tijd is er al een telefonische hulpdienst van de ADF Stichting bereikbaar op werkdagen tussen 09.00 en 13.30 uur via 0343-753009. Op donderdagen is er een speciaal spreekuur voor ouders. Vrijwillige ervaringsdeskundigen kunnen, indien gewenst, ook contact leggen met jeugdhulpverleners van Mental Heroes.
De organisatie benadrukt dat professionele behandeling belangrijk blijft: de huisarts is de eerste stap, gevolgd door cognitieve gedragstherapie (waar ongeveer zeventig procent baat bij heeft) en idealiter exposure-therapie om geleidelijk confrontatie met angsten te oefenen. Tegelijkertijd kunnen eenvoudige levensstijlmaatregelen — genoeg slaap, gezonde voeding, beweging en het vermijden van veel suiker- of cafeïnerijke energydranken — al veel verlichting bieden. Muis benadrukt ook zachtheid voor jezelf: herstel gaat vaak in stapjes en terugval bij stressvolle gebeurtenissen is mogelijk.
Feiten: uit het Nemesis-3-onderzoek blijkt dat ongeveer 30% van 18- tot 24-jarigen ooit een angststoornis kent; schattingen bij kinderen onder 17 variëren van 10% tot 20%. Angststoornissen komen vaker voor bij meisjes; specifieke fobieën en sociale fobie zijn het meest voorkomend. Klachten kunnen zich lichamelijk (trillen, maag- of hoofdpijn), cognitief (piekeren, concentratieproblemen) of gedragsmatig (vermijden, prikkelbaarheid) uiten.
Brain Warriors wil jongeren laten zien dat je wél een goed leven kunt leiden met angstproblemen, en biedt daarvoor herkenbare verhalen, praktische hulp en een plek om verbinding te vinden. Meer informatie is te vinden op adfstichting.nl/jongerenplatform-2025; de permanente site komt binnenkort live.